فرمت کتاب : فایل صوتی 🔊 

نام کتاب : آذربایجان ایران، آغاز جنگ سرد

نویسنده : جمیل حسن اف

مترجم : منصور صفوتی

چاپ دوم : 1388

تعداد صفحات : 610  صفحه 

راوی : سمانه باقری و هدى طالبي

دسته‌بندی :  تاریخ ایران و جهان ، تاریخ معاصر ، تاریخ شفاهی ، جنگ سرد

ماجرای ظهور و سقوط فرقه دموکرات آذربایجان و حرکت جدایی طلبانة آن در قالب حکومت فرقة دموکرات از تابستان 1324 تا پاییز 1325، ایران را با بحران سیاسی فزاینده‏‏‌ای روبرو ساخت. تمهیدات این رخداد از پیش و با اعزام مأموران ویژة شوروی در پوشش ایرانیان مهاجر و آذربایجان و نیز گردآوری اطلاعات لازم و شناسایی نقاط قوت و ضعف دولت ایران فراهم شده بود.
در کتاب حاضرکه مبتنی بر اسناد محرمانة آرشیوهای اتحاد جماهیر شوروی نگارش شده، بروز این رویدادو چگونگی پایان ماجرا و پیوند آن با آغاز جنگ سرد با شرح و تفصیل، و نقد و نظر نویسنده آمده است.

فرقه دموکرات آذربایجان (به ترکی آذربایجانی: آذربایجان دموکرات فرقه‌سی) نام حزبی سیاسی است که در ۱۲ شهریور ۱۳۲۴ در تبریز، سه ماه پس از فرمان محرمانه دفتر سیاسی کمیته مرکزی اتحاد شوروی در تبریز اعلام موجودیت نمود. این حزب با انتشار بیانیه‌ای ۱۲ ماده‌ای به زبان‌های ترکی و فارسی به رهبری جعفر پیشه‌وری و همراهی چندین فعال سیاسی آذربایجانی دیگر تشکیل شد. اختیارات گسترده‌تر محلی از لحاظ اداری، تدریس زبان ترکی آذربایجانی در مدارس در کنار زبان فارسی و اصلاحات ارضی و اقتصادی از جمله مهم‌ترین خواسته‌هایی بود که در توضیح اهداف و خواسته‌های این تشکل جدید سیاسی عنوان شده بود.[۹] ماجرای تأسیس و نابودی حکومت خودمختار آذربایجان توسط فرقه به بحران ایران که یکی از سرآغازهای جنگ سرد بود معروف است. تأسیس این فرقه بر اساس تصمیم دفتر سیاسی حزب کمونیست شوروی انجام شد و فرقه مورد حمایت شوروی قرار داشت .

جنگ سرد اصطلاحی است که به دوره‌ای از رقابت، تنش، و کشمکش‌های سیاسی و ژئوپلیتیکی بین بلوک شرق (اتحاد جماهیر شوروی و دولت‌های اقماری‌اش) و بلوک غرب (ایالات متحده و متحدان ناتو) بعد از جنگ جهانی دوم گفته می‌شود. مورخان در تاریخ شروع و پایان جنگ سرد کاملاً موافق یکدیگر نیستند، اما در دورهٔ زمانی بین سال‌های ۱۹۴۷ دکترین ترومن (یک سیاست خارجی ایالات متحده که متعهد می‌شد به کشورهایی که در خطر سلطهٔ شوروی بودند کمک کند) تا سال ۱۹۹۱ فروپاشی شوروی نظر مشترک دارند. در طول این دوره رقابت میان این دو ابرقدرت در عرصه‌های گوناگون مانند اتحاد نظامی، ایدئولوژی، روانشناسی، جاسوسی، ورزش، تجهیزات نظامی، صنعت و توسعه فناوری ادامه داشت. این رقابت‌ها پیامدهایی مانند مسابقات فضایی، پرداخت هزینه‌های گزاف دفاعی، مسابقات جنگ‌افزار هسته‌ای و تعدادی جنگ‌های غیرمستقیم به دنبال داشت.

گرچه در طول جنگ سرد هرگز درگیری نظامی مستقیمی میان نیروهای ایالات متحده و شوروی به وجود نیامد، اما گسترش قدرت نظامی، کشمکش‌های سیاسی منجربه جنگ‌های نیابتی و درگیری‌های مهم بین کشورهای پیرو و هم‌پیمانان این ابرقدرت‌ها شد. هر چند ایالات متحده و شوروی در طول جنگ جهانی دوم و در مقابل آلمان نازی متحد بودند، اما حتی پیش از پایان جنگ نیز بر سر چگونگی دوباره‌سازی جهان پس از جنگ با هم اختلاف داشتند.

دانلود کتاب بصورت یکجا در یک فایل زیپ شده

لینک کتاب در یوتیوب